"Gerrit, Gerrit, m'n kapper gaat omlaag! Dus ik kan wat vaker in de spiegel van de kapper kijken." De Koninklijke Algemene Nederlandse Kappersorganisatie ANKO gooit er f 250.000 tegenaan om via deze en andere radiospots bekend te maken dat de kapper dit jaar goedkoper wordt. Dit is een gevolg van de btw-verlaging van 17,5 naar 6% die minister Zalm op 1 januari heeft ingevoerd. Die geldt ook voor andere arbeidsintensieve diensten zoals schilders, fietsen- en schoenmakers.
Niet alle kappers berekenen de btw-verlaging door. Zij vinden dat het tarief sowieso te laag is en voelen zich ondergewaardeerd.
AMSTERDAM, zaterdag
"Hoeren en kappers zijn de slechtst betaalde banen in Nederland!" Er is maar één barbier die zich deze uitspraak kan veroorloven en dat is Figaro Pasquale Capone (bijna 65). De Nederlandse Italiaan is de beroemdste herenkapper van Nederland en dat mag hij gaarne horen. Aan ijdelheid geen gebrek. In zijn zestien vierkante meter ambachtelijk territoir aan de Begijnensteeg in hartje Amsterdam leggen de mensen voor minstens f 100 het hoofd in zijn handen. Zielmassage is bij de prijs inbegrepen, want haar is immers de antenne van de ziel.
Pasquale hoef je geen vraag te stellen. Zijn automatische piloot weet feilloos de weg. Hij rekent voor: "Mijn werkplaats kost f 140.000 per jaar. Dat is een optelsom van huur (f 15.000), gas, licht en telefoon (f 5.000), bewassing (f 5.000), brutoloon voor mij en mijn assistent (f 80.000), materialen (f 7.500) en andere kosten. Ik moet dus een omzet van f 160 per uur draaien. Ik lever geen half werk, dus ik ben bijna eenuur met één gast bezig. Hij is hier voor een academisch uurtje en daar betaalt hij ook voor. Er zijn kappers die in zeven en een halve minuut het overtollige haar verwijderen. Dat zijn 'fast food'-haarknippers. Ze maken het ambacht te schande." Pasquale is de archaïsche barbier. Hij knipt niet, maar verzorgt. "Ik zie mijn klanten als broer en als vriend. Is de klant wat depressief, dan beur ik hem op. Ik wil hem gelukkig maken. Nee, we praten niet over sport en het weer. Dan zeg ik: lees dat maar in De Telegraaf. Ik praat over het leven."
Op zijn website geeft hij in zes talen zijn zieleroerselen prijs. "Collega's die drie tientjes berekenen voor een knipbeurt zijn geen haarkunstenaars, maar haarknutselaars. Dat zijn onderdanige barbiers die mensen zoals Wim Kok en PvdA-fractieleider Ad Melkert op een volstrekt fantasieloze wijze onder handen nemen. Oud-minister Ritzen is overigens het aller-, aller-, allerslechtst geknipt. Van Melkert valt het me bijzonder tegen. Hij is notabene de zoon van een kapper. Ik heb hem gebeld met de vraag eens bij mij langs te komen, maar dat is nog niet gebeurd. Weet u, onze parlementariërs zijn de minst elegante politici van Europa en met de grootste mond."
Mensenvrees
Wim Duisenberg, de president-directeur van De Nederlandsche Bank, komt ook niet langs: "Hij laat zijn haar door z'n vrouw knippen en dat heeft tot een uiterst slechte verzorging geleid. Duisenberg heeft mensenvrees. Hij vindt het eng als iemand anders aan zijn hoofd zit."
Ja, Hans van Mierlo kwam wel in de jaren zestig. "Ik heb hem de coupe bezorgd waardoor hij de Kennedy van Nederland werd. Maar ik heb ook Piet Römer verzorgd en die loopt nu als een jonge god in de serie Baantjer rond."
Op de keper beschouwd is Rob Vos, directeur van de kappersbond Anko, het wel eens met de opvattingen van Pasquale. "Deze barbier heeft in de kern altijd gelijk, maar ik druk me liever iets genuanceerder uit."
Het mannelijk geslacht betaald gemiddeld f 30 bij de hairstylist/coiffeur/kapper/barbier/hairhunter/haarcerzorger/friseur/hairdresser.
Het dorp is bijna altijd goedkoper dan de stad. Vrouwen geven ruim het dubbele uit, maar die zitten onder de haardroger en zij laten menigmaal de grijze wijsheid uit hun hoofdharen verven. Vos: "Als je slechts twee mannen per uur kunt knippen, heb je een omzet van f 60. Dat is eigenlijk te weinig, want de stoel is voor 30% van de tijd onbezet."
Vos vindt dat het ambacht wordt ondergewaardeerd. "Dat geldt ook voor de timmerman, de schilder en de rijschoolhouder. Als je ziet wat advocaten, architecten, computerdeskundigen en artsen berekenen, is het zeker geen vetpot. Te meer, omdat de kapper een haarartiest is, die jouw gezicht beeldbepalend kan veranderen. Hij kan je een lekker gevoel geven en ook nog als een halve psycholoog tegen je aanpraten." Dat laatste wordt overigens niet door iedere klant op prijs gesteld.
Volgens Vos wordt in Frankrijk de kapper op handen gedragen. "De kapper van de Franse zonnekoning Lodewijk XIV was een halve god. Bij ons was het lange tijd zo van kort knippen en niet zeuren."
[...]
Eenmanszaken
Meer dan de helft van de kappersbedrijven zijn eenmanszaken. Dat valt op te maken uit de omzet die minder dan f 100.000 bedraagt. Toch hoeven we niet echt medelijden te hebben. Een ingewijde zegt: "Heeft u bij uw witte kapper ooit wel eens een bonnetje gekregen? Ik kan u zeggen dat er door de zogeheten bonafide kappers behoorlijk wordt gerommeld."
Figaro Pasquale Capone heeft dat niet nodig. Met zijn instrumenten betast hij zes hoofden per werkdag en al zijn gasten weten dat ze flink in de buidel moeten tasten. De btw-verlaging steekt hij lekker in eigen zak. In plaats daarvan krijgt de klantenkring kwaliteit, met een 'q' geschreven. Van haarverzorgende middelen en potjes verf wil de Pavarotti onder de coiffeurs niets weten. "Dat is chemische troep waar je alleen maar eczeem aan je handen van krijgt." Van modekappers die klanten volledig kaal knippen omdat dit zo kek staat bij een pak van tweeduizend piek gruwt hij helemaal. "Die concentratiekamp-mode is sociale armoede. Het haar is immers een kostbaar bezit."
Ach, eigenlijk vindt hij zich een beeldhouwer die levende hoofden modelleert.